Het Aardhuis

Al in de jaren zestig las ik over het bestaan van het Aardhuis, een museum dat 'ergens' tussen Amersfoort en Apeldoorn zou liggen. Daar zou onder andere het gewei hangen van het grootste edelhert uit die tijd, Cesar. Dat was een vierentwintigender als ik mij niet vergis, hij leefde in de Kroondomeinen. Ook tegenwoordig, nu herten op veel locaties worden bijgevoerd en de geweien mede daardoor groter zijn dan destijds, zou het nog een zeer respectabele jongen zijn. In 1964 - Cesar was toen al bejaard en zijn gewei was flink aan het 'terugzetten'- heeft hij het leven gelaten tijdens een bronstgevecht met een jongere en krachtiger rivaal. 'Geforkeld' heet dat in jagersjargon.

Maar al die tijd - dus bijna vijftig jaar - speelde van tijd tot tijd de gedachte door mijn hoofd om een bezoek aan het Aardhuis te brengen. Tot dusver was het voor mij een welhaast mysterieuze locatie. Waar kon ik het Aardhuis nu precies vinden?

Van de week ging ik eens googlen. Ik las dat het museum midden in de natuur - zij het vlak bij de grote weg - staat en dat in het omliggende gebied herten en zwijnen voorkomen. In het museum, eigenlijk een groot chalet-achtig gebouw, worden exposities gehouden met betrekking tot de natuur op de Veluwe.

Op google las ik dat het chalet er al vanaf 1861 staat. Koning Willem III had opdracht voor de bouw gegeven om er zijn jachtverblijf van te maken, daarnaast zouden er bijeenkomsten met militaire autoriteiten worden gehouden. Het chalet werd ontworpen door zijn hofarchitect Henri Camp. Na de dood van Koning Willem III werd het Aardhuis door prins Hendrik alleen nog maar gebruikt voor de jacht. Pas in de jaren tachtig is het jachtchalet geopend als museum.

Meteen maar de OV-reiswijzer geraadpleegd en vandaag, op deze mooie najaarsdag, besloot ik er naar toe te gaan. Dat was best nog een lange reis als je op het Openbaar Vervoer bent aangewezen.
Eerst fietste in naar station Den Haag CS, daar nam ik de trein naar Utrecht en van daaruit een overstap in de trein naar Amersfoort. Daar moest ik twintig minuten wachten op Bus 201 richting Apeldoorn. Eenmaal met die bus op weg, bleek-ie heel vaak te stoppen. Ik kwam door plaatsen als Hoevelaken, Zwartebroek, Terschuur, Voorthuizen, Wittenberg, Nieuw Millingen en Hoog-Soeren. Bij die laatste plaats moest ik zijn. Pas na 75 minuten(!) was ik bij halte Aardhuis.

Na een korte boswandeling kwam ik ter bestemde plekke. Het Aardhuis staat bovenop een heuveltje, de Aardmansberg. Je moet een stenen trap op om de ingang te bereiken. Met het kaartje (kosten € 5,-) heb je niet alleen toegang tot het museum, maar ook tot het Wildpark. De dame achter de toonbank - waar je ook koffie en allerlei hebbedingetjes kon krijgen - overhandigde mij een paar folders van het Aardhuis en attendeerde mij er op dat de edelherten zojuist gevoederd werden, als ik ze nog wilde zien kon ik beter meteen die kant op.

Dat heb ik dus gedaan. Na amoer tien minuten was ik bij de uitkijkpost, waar zich inmiddels meer mensen hadden verzameld. Op het veld stond een roedeltje hinden, een paar kalveren, twee volwassen herten en één jonger exemplaar. Overigens is het nog een 'lauwe boel' wat bronstactiviteit betreft. De twee volwassen hertenbokken die ik zag waren weliswaar imposant maar allesbehalve actief. Maar dat gaat de komende dagen beslist veranderen...

Onderweg kwam ik ook de zogeheten houtskoolmeilers tegen, daar komt/kwam dat zwarte spul vandaan dat je als medicijn kon/kunt innemen (Norit). En uiteraard de houtskool waarmee je die mooie zwart-wit tekeningen en schetsen kunt maken. Tegenwoordig wordt de houtskool alleen nog in de vorm van briketten verkocht, voor de BBQ.

Na terugkomst bij het museum nam ik eerste een kop koffie, daarna even gaan kijken. Wat je zoal tegenkomt in het Aardhuis kun je hier zien.