Meermanno in vogelvlucht

De afgelopen dagen waren mooie herfstdagen, prima weer voor een fietstochtje naar Clingendael. Dat was donderdag. Het groen overheerst nog maar over een week of twee, drie krijgen de echte herfstkleuren de overhand.

Ook goedemorgen!

Allemaal vogels

Musea zijn misschien niet de meest sexy locaties die je kunt voorstellen, maar desondanks zijn alle inspanningen in de afgelopen decennia om meer bezoekers te trekken geslaagd gebleken: er worden activiteiten voor kinderen georganiseerd, rondleidingen gegeven, exposities met een bijzonder thema opgezet, kunstobjecten uitgewisseld met andere musea, enzovoorts. Veel musea mogen zich op flinke bezoekersaantallen verheugen, niet in de laatste plaats vanwege de museumjaarkaart!

Gisteren ging ik - in feite ongepland - naar museum Meermanno - Huis van het boek. Dit na eerst een flinke wandeling door het Haagse Bos te hebben gemaakt, waarbij ik tenslotte uitkwam bij Koekamp en Malieveld. Aan de overkant daarvan, aan de Prinsessegracht, is dat museum. Ik was dus zogezegd toch in de buurt.

Nu heb ik Meermanno al vaker bezocht - de laatste keer toen er een tentoonstelling over de geschiedenis van het stripverhaal was - maar deze keer was wel een van de hoogtepunten. Dit ondanks de nog fikse toeslag (drie euro) die je momenteel als museumkaarthouder moet betalen. Maar de waarheid moet gezegd: de tentoonstelling is alleszins de moeite waard.

De expositie die daar - nog tot en met januari 2014 - gaande is gaat over duizend jaar vogels in honderden boeken. In zes zalen van het monumentale pand zijn bijzondere, zeldzame vogelboeken te zien uit tien eeuwen boekgeschiedenis. De tentoongestelde boeken zijn afkomstig uit de collecties van het museum zelf en van de Koninklijke Bibliotheek.

De tentoonstelling 'Vogels' geeft een breed beeld van de vogel als onderwerp van boeken, illustraties en bandversieringen. Vanaf een tiende-eeuws geïllustreerd middeleeuws manuscript, via prachtige zeventiende-eeuwse wetenschappelijke uitgaven tot en met boeken over valkerij, hobbyvogels en vogels in letterkunde en gedichten. Ook zijn er kookboeken over smakelijk gevogelte te zien en merkwaardige boeken over allerlei aspecten van de vogel: EHBO voor vogels, sport met vogels en reisboeken naar vogelkolonies.

Alle soorten komen aan bod: Nederlandse vogels van kip tot koolmees, exotische varianten van flamingo tot pinguïn, maar ook bijbelse vogels en mythologische vliegende dieren.

Zelf  vond ik vooral de oud-nederlandse teksten in boeken, ter begeleiding van de dikwijls prachtige illustraties en gezet in bijzonder stijlvolle lettertypen, erg intrigerend.

Wat er onder meer te zien is op dat gebied: Der Naturen Bloemen, de legendarische uitgave van Jacob van Maerlant (rond 1350), Ornithologia van Ulisse Aldrovandi (rond 1600) en Chassidische legenden van Hendrik Nicolaas Werkman (1943-1944).

Het meest indrukwekkend vond ik wel de magistrale boekserie Nederlandsche vogelen van Nozemann en Sepp (1770-1829), die in oktober 2014 in facsimile bij Uitgeverij Lannoo verschijnt. Het origineel bestaat uit vijf delen waarvan de productie destijds 59 jaar in beslag nam. Deze boekwerken nemen een belangrijke plaats in op de tentoonstelling.