De Ark van Sartore

'Toughie', Rabb's Franjepootboomkikker: uitgestorven

Kijk maar goed, deze groot-ogige kikker is recentelijk overleden. Nou èn zul je zeggen, zo is het leven: je wordt geboren, leeft een tijdje en daarna ga je dood. Dat geldt niet alleen voor mensen, dat geldt voor alle leven. Doodgewoon eigenlijk.

Zeker, dat is zo. Maar in dit geval gaat het om de laatste kikker van deze soort, die het tijdelijke voor het eeuwige heeft ingewisseld. Kortom: deze kikkersoort is nu uitgestorven. Voor zover wij weten natuurlijk maar ga er maar van uit dat dit zo is.

Het is niet de enige diersoort die recentelijk uitgestorven is. Dat geldt ook voor de trekduif. Hieronder zien we het laatste exemplaar, hij is nu opgezet.

Eigenlijk wilde ik het hebben over de ronduit prachtige expositie over Art Deco, want gistermiddag ging ik speciaal daarvoor naar het Gemeentemuseum. Maar daarover op een ander moment. Daarna liep ik namelijk even Het Museon binnen om te kijken of er iets te doen is voor onze kleindochter. Daar stuitte ik op de National Graphic Photo Ark, een project waarbij bijzondere foto's van dieren worden geëxposeerd. Bij nader inzien leek het mij zinvoller om hier eerst aandacht aan te besteden.

De foto's bij dit blogbericht zijn slechts enkele van de 60 portretfoto's die momenteel in het Museon te zien zijn. Fotograaf Joel Sartore had zich zo'n twaalf jaar geleden tot doel gesteld om maar liefst 12.000 diersoorten, die tegenwoordig vooral nog in dierentuinen en aquaria leven, te fotograferen. Hij zit nu aan ruim 7.000 portretten van dieren, die vrijwel allemaal in min of meerdere mate ernstig bedreigd zijn. Sommigen zijn al met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid uitgestorven. Belangrijkste oorzaken zijn de activiteiten van de mens en vooral de ongebreidelde uitbreiding van de Homo Sapiens.

Geen regering die er over peinst om hieraan door maatregelen een halt toe te roepen. Integendeel, er moeten steeds meer, meer, meer mensen komen, desnoods door 'omvolking' om de vergrijzing tegen te gaan en de economie - met vooral veel materiële welvaart! - draaiende te houden. Als dat ten koste gaat van de natuur, dan moet dat maar. Dat vind ik niet, integendeel, maar het is helaas de cynische werkelijkheid van dit tijdsgewricht.

Hierdoor verandert de omgeving waar dieren leven, verdwijnen hele leefgebieden, bovendien worden soorten intensief bejaagd en vallen ten prooi aan illegale handel van deze dieren.

Sartore fotografeerde en fotografeert elke diersoort tegen een zwarte of witte achtergrond. Zo krijgen ze allemaal evenveel gewicht, of het nu een 'onbeduidend' kikkertje is of een machtige olifant. Met dit project wil Sartore mensen inspireren om deze dieren te beschermen.

Sartore met reuzenpier

Ik wens hem veel succes, maar al te vaak wordt de discussie in de kiem gesmoord door zogenaamd 'verstandige' opmerkingen als: "Ach, zolang er leven op aarde is sterven er dieren uit, maar er worden ook nog nieuwe ontdekt. Dat is de natuur". Ja, dus? Nog nooit ging de teloorgang zo snel, sterker nog: van de sterk bedreigde diersoorten die Sartore een paar jaar geleden nog fotografeerde, wordt een aantal inmiddels als geheel en al uitgestorven beschouwd.

Sartore noemt zijn project heel toepasselijk 'De Photo Ark'. Hiermee wil hij zijn steentje bijdragen aan het stoppen of op zijn minst vertragen van de wereldwijde achteruitgang van de biodiversiteit. Daartoe bezocht hij wereldwijd meer dan 250 dierentuinen, aquaria en dierenopvangcentra.

Aanvullend op de getoonde foto’s worden er ruim 5000 foto’s geprojecteerd. Bij elk portret in de tentoonstelling wordt de status van de soort vermeld zoals deze is vastgesteld door de International Union for Conservation of Nature (IUCN), ’s werelds oudste en grootste internationale milieuorganisatie. Met duurzaamheid als uitgangspunt, onderzoekt de IUCN per soort het risico op uitsterven.

Hoewel het dreigingsniveau per diersoort verschilt, hebben ze stuk voor stuk een belangrijk verhaal te vertellen.