Met de verrekijker naar Haarlemse cultuur

Het was een bijzondere zondag. Nog nooit was het op 24 maart zó koud. Een dag waarop wij van de nood een deugd hebben gemaakt. Gewapend met de verrekijker, en dan bedoel ik in dit geval het boekenweekgeschenk van Kees van Kooten, togen wij naar Haarlem.
De 'wij' waren in dit geval mijn wederhelft en haar zus, mijn schoonzus dus. Gratis reizen vandaag met dat boek.

Weer of geen weer, Nederlanders zouden geen Nederlanders zijn als zij van dat aanbod geen gebruik zouden maken. Dat betekende dus: volle treinen, maar die waren ook weer niet zó vol dat er geen zitplaatsen meer te vinden waren. En zo lang was de reis nu ook weer niet. Eén overstap in Leiden in een al gereed staande trein, die snel vertrok en ons in no time naar Haarlem bracht.

 

Daar aangekomen, was het ongeveer tien minuten wandelen naar de Grote Markt. Eerst bij hèt etablissement van Haarlem, Grand Café Brinkmann, koffie gedronken. Een historische locatie waar beroemde Haarlemmers zoals Godfried Bomans en zijn Amsterdamse collega Harry Mulisch regelmatig te vinden waren. Na het warme opkikkertje liepen wij naar het Frans Hals Museum, het eerste van de drie Haarlemse musea die wij bezochten.

Vorige week heeft onze vorstin een bijzondere tentoonstelling over de grote kunstenaar die Hals was geopend. Deze expositie bezochten wij met audiotoer die ons door tal van zalen leidde waarin topstukken uit Hals' gehele loopbaan te zien waren. Maar er hangen ook werken van illustere collega's zoals Titiaan, Rembrandt, Rubens, Van Dyck en Jordaens. Allemaal tijdgenoten van Hals, om te laten zien wat de overeenkomsten en de verschillen zijn tussen zijn werk en dat van de andere grote meesters.

Frans Hals: Catharina Hooft en haar min

Uit recent onderzoek is gebleken dat Hals in de 17de eeuw al hogelijk gewaardeerd werd door vooraanstaande schilders en kunstliefhebbers in Europa. Wat vooral opvalt aan zijn werk is, naast de trefzekere, losse manier van schilderen, de opvallende levensechtheid van de personen die hij vereeuwigde. Ze 'spatten' als het ware van het doek. De afgebeelde mensen zou je heden ten dage zó op straat tegen kunnen komen, als geen ander was Hals in staat om zó realistisch te portretteren.

Frans Hals: maaltijd van het schuttersgilde Sint Joris

De expositie is zeer de moeite waard, zelfs als je niet van musea houdt kan ik deze warm aanbevelen, niet in de laatste plaats vanwege de audiotoer - de informatie voegt veel toe aan 'de beleving' van de schilderijen waar je anders, domweg omdat het er te veel zijn en het te druk is, snel langs zou lopen.

Na Frans Hals zijn wij teruggelopen en raakten verzeild in een van die leuke straatjes - de Schagchelstraat in dit geval - waar wij een pittoresk aandoend winkeltje zijn binnengegaan, La Rose Bleue. Je kunt daar onder meer brocante en tal van andere nostalgische spulletjes kopen, maar ook - sinds kort, zo bleek later - lunchen.

Ik bestelde een broodje oude kaas, de anderen een broodje geitenkaas uit de oven en een broodje gerookte kip met avocado. Daar was niets mis mee, supervers, warm en knapperig brood. Wel jammer dat je er geen glas wijn bij mocht drinken, het zaakje had (nog) geen vergunning om alcohol te schenken. Dan maar een glas thee, is ook beter voor de lever. Onder de klanken van Aznavour nuttigden wij onze broodjes, waarna we naar het volgende museum gingen: het Haarlems Historisch Museum.

Anton Heyboer

In dit museum is op dit moment een goed opgezette, zeer informatieve en interessante expositie over het leven en werk van de roemruchte kunstenaar Anton Heyboer. Je krijgt daarin een veel completer beeld van de kunstenaar pur sang die Heijboer was dan het beeld dat door 'de media' van hem is geschetst: dat van een wat 'gekke' excentrieke figuur die met vier van zijn vijf vrouwen samenleefde in een soort commune.

In deze tentoonstelling kom je veel te weten over hoe Heyboer zich als kunstenaar heeft ontwikkeld, zijn 'systeem', zijn huwelijken en de kinderen die daaruit zijn geboren, zijn 'gekte', de vriendschap met andere - en wat karakter betreft volkomen van hem verschillende - broeders in de kunst zoals Godfried Bomans en Harry Mulisch. Deze tentoonstelling besteedt vooral aandacht aan de 'Haarlemse' periode uit zijn leven (1942-1958), die voor velen onbekend is omdat er zo weinig over is geschreven. Het is teveel om in één blogje samen te vatten, maar zeker de moeite waard!

 

 

Ook de rest van het museum hebben wij bezocht, waarbij zo'n ouderwetse speelgoedcollectie altijd weer de moeite van het bekijken waard is. Als je zo al die spulletjes ziet en vervolgens kijkt naar waar kinderen tegenwoordig mee spelen, dan kun je wel zeggen dat er iets is veranderd...

De Hallen

Als laatste museum hebben we - zij het in vogelvlucht want we hadden nog maar een half uur vóór sluitingstijd - museum De Hallen bezocht. Daar heb ik in het verleden al meer over geschreven, het is een klein museum in een van de oudste panden van Haarlem, op de Grote Markt. Het museum telt drie verdiepingen die met een wenteltrap te bereiken zijn.

Onder de Victoria Regia van Keith Edmir

Zeer de moeite waard is momenteel de expositie met het werk van de Amerikaanse kunstenaar Keith Edmir. Hij maakt naturalistische sculpturen met een dikwijls wat bizar karakter. Laat ik daar niet te veel op in gaan, de plaatjes zeggen genoeg.


Op de terugweg, op het station te Haarlem (waar in de besloten wachtruimte druk salza werd gedanst door in spannende jurkjes geklede dames met hun partners), trof ik een hele groep van Haag Atletiek waaronder Jack en Sandra: ze kwamen net terug van de Zandvoort Circuit Loop. Moedig, ik had er vandaag geen zin in gehad met dat aanhoudende rotweer. Wat dat betreft hebben de mensen die dit weekend de halve marathon in Lissabon hebben gelopen (ook een uitje van HAAG) meer geluk gehad...

In Café Emma sloten we de dag af met een prima maaltijd. Vorige week was ik er ook met het etentje van de jubileumboekcommissie en het is mij toen opperbest bevallen. Nu ook weer een leuke bediening en lekker eten, al moet je soms eventjes wachten op het eten.